Hoe hebben jullie elkaar ontmoet? 

Eve: “Op het Fringe Festival 4, 5 jaar geleden. Ik was zo geraakt en onder de indruk van Rikkert en zijn Boys Won’t Be Boys. Het was zo bijzonder, ik had nog nooit zoiets meegemaakt. Daar hebben we elkaar leren kennen. Ik heb Rikkert toen  uitgenodigd om te komen spelen in Theater aan de Rijn in Arnhem, waar ik destijds artistiek directeur van was.“ 

Rikkert: “De eerste voorstelling van onze reeks lokale versies was ook in Arnhem. We hadden hele wilde plannen, onder andere een optocht door de straten. Helaas gooide corona roet in het eten. Wat ik me herinner is dat ik me direct welkom voelde. Eigenlijk net als bij ons, een community.” 

Eve: “Daarvoor speelden jullie nog de reguliere voorstelling, het zat rammetje vol. Ik weet nog dat ik me destijds afvroeg waar de queer-community in Arnhem toch was. Tijdens de voorstelling dacht ik: “Ah! Dáár zijn ze.”

Wat is de kracht van Rikkert? 

Eve: “Verbinden. Misschien is het een leeg begrip geworden, maar Rikkert is in staat om vanaf minuut één een veilige omgeving te creëren. Je krijgt het gevoel dat hij alleen tegen jou praat, maar ook tegen de rest waardoor er een familiegevoel ontstaat, een community zoals Rikkert net zei. Niet alleen met zijn kwetsbaarheid, hij heeft ook een fijn gevoel voor esthetiek. Bijvoorbeeld in zijn liedjes, het geeft ook troost en hij brengt het met zoveel schoonheid de wereld in.

"Rikkerts werk gaat over sense of belonging; over wie jij zelf bent en wie je je thuis voelt. Bij BOYS WON'T BE BOYS gebeurt allemaal: je komt thuis bij jezelf en bij elkaar." - Eve Hopkins

Jij hebt als artistiek directeur een duidelijke visie, was het bij Boys Won’t Be Boys gelijk duidelijk: dit is wat ik bedoel?  

Eve: “Absoluut. Voor mij is theater veel meer dan een voorstelling zien en er iets van vinden. Theater kan daarbij een ontmoetingsplek zijn. Een plek om elkaar te bevragen en de wereld te bekijken, duiden en troosten.” 

Rikkert, jij hebt ooit gezegd dat het hokje ‘man’ voor jou te klein is. Wanneer merkte je dat voor het eerst?

Rikkert: Tijdens mijn theateropleiding hoopte ik mezelf te ontdekken en te uiten. Ik zocht naar persoonlijke groei, maar op de opleiding leerde ik vooral technieken en de regels van het theater. Mannen zingen lage tonen, hebben een kort kapsel, dragen een spijkerbroek, moeten boos kunnen worden enzovoort. Je moet je daartoe verhouden anders is er geen werk voor je, kort door de bocht gezegd. Om dan uit jezelf iets nieuws te proberen is lastig. Het is fijn dat ik die technieken kreeg aangeleerd, maar ik ging er niet van bloeien. Als ik op het podium sta wil ik het gevoel hebben dat ik mag doen wat ik wil. 

Na de opleiding kon ik dat gaan doen, maar ik voelde een spanning tussen mij en het publiek.[MJ1]  Keken zij ook met een oordeel of wilde het vooral een leuke avond hebben? De normen die ik kende van de opleiding wilde ik loslaten en met liefde kijken naar het publiek. Dat is - met enige oefening - gelukt en dat veranderde mijn ervaring en die van het publiek. En dat is zo fijn, want dan kan je samen die zoektocht naar nieuwe werelden aangaan.

Het zorgde ervoor dat ik me veilig voelde om het podium op te stappen in een jurk. Ik vond dat mooi, en nog steeds. Daardoor kwam ik erachter dat ik binnen de thematiek van mannelijkheid ook nog iets had uit te zoeken. Ik kreeg vragen of ik homo was, of een trans persoon, maar dat wist ik eigenlijk niet precies. Toen is het idee van Boys Won’t Be Boys ontstaan.

"Ik dacht: er moeten meer mannen zijn die mannelijkheid willen bevragen, of zichzelf verder willen ontwikkelen. En dat bleek uit de vele reacties, verhalen en openheid over meer zijn dan dat rigide hokje. " - Rikkert van Huisstede

We zijn dit hokje met de spelers van het eerste uur gaan onderzoeken. We zijn gaan proberen en werden zo meer een community dan een voorstelling. Een community waarin ieder zijn eigen kwetsbare verhaal heeft. Daar hebben we ook rekening mee te houden. Voor en na de voorstelling staan we dan ook in een kring om elkaar te vragen hoe het echt gaat. Het kan zijn dat iemand zich niet lekker in zijn/haar/hen vel zit. Je kan dan niet op het podium doen alsof dat wel zo is.” 

Bij een beweging denk ik ook aan activisme, wil je die rol ook aannemen? 

Rikkert: “Nee dat is niet mijn doel. Ik streef naar een veilige omgeving voor de groep en het publiek en daarbij ruimte te maken voor kwetsbaarheid en vrijheid van identiteit.  Als het wordt opgepikt door anderen is dat fijn, maar dat is niet het uitgangspunt. Ik hoop vooral dat er iets in mensen zelf opengaat, waardoor ze in beweging komen. Een beweging klinkt alsof je anderen naar een bepaalde richting wil sturen, maar dat laat ik echt aan de mensen. Voor mij is er ook geen andere manier. De veiligheid en het respect die we willen komt vanuit onszelf en zorgt voor een rimpeleffect.  

En ik zie dat het werkt, onder andere rondom het thema mannelijkheid. Er zijn heel veel heteromannen die het interessant vinden om een jurk te dragen of op hakken te lopen.  Het leuke is dat mijn vooroordelen over mannen daardoor ook doorbroken zijn. Mijn beeld van mannen was toch vooral het stoer willen zijn. Harde en pijnlijke grappen in de kleedkamer. En nu blijkt dat er zoveel mannen zijn die daar van los willen komen en kwetsbaar willen zijn. Soms meer dan wat ik zelf doe, dat inspireert ook heel erg. We kunnen hierover ook veel leren van de LHGTQI+ community, wat zij al hebben uitgezocht.” 

Eve: “Daar dacht ik ook net aan. Het gaat niet alleen over cis-mannen, ook over mensen die zich identificeren als man, of non-binair. Het is heel intersectioneel en het beweegt allemaal naast elkaar. Terwijl dit niet altijd zichtbaar is, neem bijvoorbeeld een reisbrochure. Je ziet nooit een iemand in een rolstoel of een gezin met twee vaders of meerdere partners. Altijd vader, moeder, dochter en zoon. Vaak ook witte mensen, al verandert dat nu een heel klein beetje.

"Het mooie van Boys Won’t Be Boys is dat juist niemand op elkaar lijkt. Iedereen is uniek en heeft zijn/haar/hen verhaal. Je hoeft ook helemaal niet op elkaar te gaan lijken of naar elkaar toe bewegen. De waarde zit in de verschillen.”  - Eve Hopkins

Eve, herken jij het beeld wat Rikkert schetst over zijn opleiding? 

Eve: “Ik herken het in de samenleving en dus ook in het theater, want dat zijn geen verschillende werelden. Ik denk dat de grootse pijn bij iedereen zit in dat je niet erkent, gezien of gehoord wordt. En theater is daarin een ontmoetingsplek, een anti-dote (tegengif).”  

Rikkert: “De theaterwereld loopt soms ook wel een beetje achter op de maatschappij hoor. Er worden stukken bewerkt en gespeeld die 500 jaar oud zijn. Ik vind dat niet slecht, maar ik denk wel: hallo we leven toch in het nu? We kunnen toch ook stukken maken over waar het nu over gaat?” 

Eve: “Dat is denk ik een deel van het theater. Maar je kan binnen de culturele sector ook voorlopen.” 

Rikkert: “Ja, net als de quote van bell hooks die hier op de muur hangt. Help me even…” 

Eve: “The function of art is to do more than tell it like it is, it’s to imagine what is possible.”  

Rikkert: “Precies, een nieuwe mogelijkheid” 

Eve: “Die heb ik ook bewust uitgekozen, geen Shakespeare of Tsjechov.” 

Wat heeft de theaterwereld daarvoor nodig? 

Eve: “De Shakespeare of Tsjechov stukken mogen er ook natuurlijk zijn. Ik geloof heel erg in meerstemmigheid. En het is niet “het oude” wegduwen, maar juist samenbrengen. We hoeven niet allemaal op elkaar te lijken. Nee, laten we diversiteit vieren. Daar haal je veel meer uit. Je empathisch opstellen en nieuwsgierig zijn. Ik kan mee met het verhaal van Rikkert, ook al ben ik niet een man in een jurk. Maar ik word er door geraakt. En dat gevoel, dat je een verbinding kan aangaan, daarvoor is theater gemaakt. 

Daarnaast wil ik net als Rikkert een veilige ruimte creëren, maar dan in “mijn” theater. Ik denk ook dat werken in de kunsten veilig moet zijn, maar dat kunst an sich niet veilig hoeft te zijn. We mogen best wel spannende dingen aansnijden en de randen opzoeken, zo lang het publiek en de makers zich veilig voelen.  En dit alles bereik je door naar elkaar te luisteren, empathie te hebben en nieuwsgierig te zijn. Niet gelijk een oordeel scheppen of terugschieten in je eigen bubbel met gelijkgestemden wanneer er iets onbekends op je af komt. Als je dat kan aanzetten bij makers en het publiek, dan ga je ook nieuwe dingen ontdekken in jezelf en de wereld.”  

Wat heeft het jou gebracht? 

Eve: “Ja…het is een enorme verrijking. Punt. Als je je openstelt en nieuwsgierig bent kan je zoveel leren en in zoveel werelden duiken. Niet alleen als artistiek directeur maar ook als mens.  

En Rikkert, wat heb jij geleerd van Boys Won’t Be Boys? 

Rikkert: “Wat ik van het werken binnen een community heb geleerd is de kracht van meerstemmigheid en het samenwerken. Daar zit voor mij zoveel urgentie in dat ik er bijna niet mee kan stoppen. Terwijl mijn moeder misschien zou zeggen: “Vroeger zong je liedjes in solovoorstellingen, daar ligt ook je kracht.” Maar dan mis ik de ontwikkeling, die ik minder maak als ik niet in contact ben met andere stemmen. Ik vind het ook veel fijner om het samen te dragen, uit te zoeken en om van elkaar te leren.

"Wij zijn echt een familie. Als in, families komen samen op vaste momenten, een verjaardag of kerst bijvoorbeeld. Bij ons is dat niet anders. Wij komen ook samen op vaste momenten, maar dan voor een voorstelling.” - Rikkert van Huisstede