Waar kom ik vandaan, waar ben ik nu thuis | Ryan Djojokarso

De eerste voorstelling WINTER/21/J. werd door de Nederlandse Toneeljury vergekozen als een van de meest indrukwekkende theaterproducties van het seizoen. In het tweede deel LENTE/22/K. verbeeldt Djojokarso het thema belonging vanuit het perspectief van het Indonesische personage K. We zijn benieuwd naar zijn eigen ervaringen met dit universele thema.

Wat is een sterke herinnering/jeugdherinnering?
Herinneringen zijn voor mij ingewikkelde processen sinds mijn vader aan het dementeren is. Omdat hij mij niet meer herkent ben ik gaan twijfelen of herinneringen waargebeurd zijn of dat ik ze verzonnen heb. Ik weet dat we een tijdlang in een wijk woonden die niet heel veilig was en dat ik het totaal geen probleem vond om thuis te spelen. Ik bouwde dan vaak huizen met van die oude VHS-banden waar ik mezelf in zag wonen. Net als bouwen met Lego, maar dat konden wij niet betalen. Grappig. Misschien had ik architect moeten worden ;)

Kun je iets vertellen over de familie waarin je bent opgegroeid?
Ik kom uit een typisch Surinaamse familie. Gezellig, luid, met muziek aan en altijd eten, zelfs als er heel weinig geld was. De familie van mijn moeders kant is heel hecht. Ze komen vaak bij elkaar over de vloer. Meestal onaangekondigd wat hier in Nederland not done is.

Mijn ouders zijn later gescheiden. Het moment dat mijn moeder naar Nederland vertrok zijn ze echt uit elkaar gegaan.Terugkijkend was dat misschien de beste keuze die ze kon maken. Mijn biologische vader woont nog in Suriname.

Het personage K. graaft naar sporen van haar afkomst, op zoek naar een plek om te aarden. Is dit iets wat je zelf ook hebt gedaan?
Door mijn verhuizing naar Nederland op mijn vijftiende was de vraag waar ik zelf thuis hoor altijd aanwezig. Het graven naar afkomst heb ik in de voorstelling LIBI gedaan, de naam die ik ook aan mijn gezelschap heb gegeven. Libi betekent in het Surinaams (ver)laten, leven, wonen, en voelt dus heel toepasselijk. Door de Black Lives Matter beweging ben ik ook hard geconfronteerd met mijn eigen afkomst. Jarenlang heb ik me zo goed mogelijk proberen aan te passen en heb daarmee ook mijn geschiedenis uitgewist. Ik wist niet goed wie ik eigenlijk was. Dat is niet per se veranderd. Ik denk dat elke (im)migrant zichzelf de vraag stelt: Waar hoor ik thuis? En velen zullen zich vaak ontheemd voelen.   

En waar of bij wie voel je je nu thuis?
Dat thuisgevoel heb ik bij mijn partner. Wij zijn zo gelukkig geweest om onlangs een appartement te kunnen kopen, dus werken we beetje bij beetje aan een dieper fundament om voor onszelf een thuis te creëren waar we graag zijn.